Eski ABD Lideri Donald Trump, mülklerinin bedellerinin vergi beyannamelerinde yanlış gösterildiği gerekçesiyle başlatılan soruşturma devam ediyor.
Trump soruşturma kapsamında söz vermek için bu sabah New York Başsavcılığına gitti.
“Soruları yanıtlamayı reddettim”
Trump, tabir vermek için başsavcılığa girdikten yaklaşık 1 saat sonra yaptığı yazılı açıklamada, “Danışmanımın tavsiyesi üzerine ve öbür tüm sebeplerden ötürü, ABD Anayasası’nın 5. Hususu uyarınca her vatandaşa tanınan haklar ve ayrıcalıklar kapsamında, soruları yanıtlamayı reddettim.” tabirini kullandı.
“Çünkü siyasi güdümlü temelsiz bir cadı avının maksadı haline geldim”
Bunun üzerine kendisine, “Eğer masumsan niçin 5. unsura başvuruyorsun?” diye sorulduğunu belirten Trump, şunları kaydetti:
“Bu sorunun karşılığını biliyorum lakin aileniz, şirketiniz ve etrafınızdaki tüm beşerler, avukatlar, savcılar ve geçersiz haber medyası tarafından desteklenen siyasi güdümlü temelsiz bir cadı avının gayesi haline geldiğinde, diğer seçeneğiniz yok.” değerlendirmesini yaptı.
Trump, ülkedeki mevcut idarenin ve birçok savcının tüm ahlaki ve etik sonlarını yitirdiğini savunarak, anayasada bulunan “kendi aleyhine tanıklık etmeme hakkını” kullanmaktan öteki dermanı olmadığını öne sürdü.
ABD Anayasası’nda 5. unsur (Fifth Amendment) olarak bilinen hak, kişinin kendi aleyhine olabilecek durumlarda yetkililere tabir vermeyi reddederek susma hakkını tabir ediyor.
Söylediği her şey aleyhinde kullanılabilir
Hukuk uzmanları, Trump’ın tabir vermesi halinde muhtemel hukuksal ve cezai sorumluluğun kapısını açabileceğine ve söylediği her şeyin potansiyel bir cezai davada, aleyhine kullanabileceğine dikkati çekiyor.
Ancak öbür yandan, 5. hususa dayanarak söz vermemesinin de birebir halde açılabilecek bir cezai yargılama sırasında heyetin, soruları yanıtlamaktan kaçındığı için kendisine karşı “olumsuz çıkarım” yapma ve aleyhine karar verme riskini arttırdığı kaydediliyor.
Trump’a yönelik dava süreci
New York Başsavcısı Letitia James, Trump Organization isimli şirkete ilişkin gökdelenler ve golf alanları üzere varlıkların bedelinin 10 yıldan fazla müddettir finansal tablolara yanlış yansıtılarak vergi kaçırıldığını sav ettiği 3 yıldan fazla süren soruşturma kapsamında Trump ve çocuklarını söz vermeye çağırmıştı.
Trump ve avukatları her seferinde karara itiraz etmiş, başsavcılığın istediği dokümanların kendilerinde bulunmadığını beyan etmişti.
Uzun bir sürecin akabinde iki hafta evvel, New York Eyalet Temyiz Mahkemesi soruşturmayla ilgili Trump’ın mahkemeye gelerek söz vermesi gerektiği kararını onaylamıştı.
Bir gün sonra da federal bir yargıç, New York Başsavcılığının kendisi hakkında yürüttüğü soruşturmayı durdurmak için Trump’ın mahkeme kararı çıkartma teşebbüsünü olumsuz yanıtlamıştı.
“Muz cumhuriyeti”
Trump’ın çocukları Donald Jr. ve Ivanka Trump, ilgili soruşturma kapsamında daha evvel tabir vermiş, Trump’ın da geçen ay tabir vermeyi planladığı lakin eski eşi Ivana Trump’ın vefatı nedeniyle bunun ertelendiği bildirilmişti.
“Truth Social” ismini verdiği toplumsal medya uygulamasından dün gece açıklama yapan Trump, “Yarın ırkçı New York Başsavcısını göreceğim. ABD tarihindeki en büyük cadı avı sürüyor. Büyük şirketim ve ben her taraftan akına uğruyoruz. Muz cumhuriyeti!” formunda sözler kullanmıştı.
Açıklama, Trump’ın Florida’daki Mar-A-Lago malikanesinin evvelki gün, devlet arşivlerinde saklanması gereken zımnî evrakların dışarı çıkarılmasıyla ilgili yürütülen bir soruşturma kapsamında Federal Soruşturma Ofisi (FBI) casuslarınca basılarak yaklaşık 9 saat aranmasının akabinde gelmişti.
